There is a psychological/cultural/historical component to this conflict – it’s personal. And this must be why some essential thing about this terrible situation still eludes me. One thing this book told me is that Ukrainians and their politicians themselves have been dreadfully conflicted about the orientation of their own country – towards Russia or towards the West. And there have been two revolutions (Orange 2005, Maidan 2014), leading to the question when is a revolution a coup?

The war buried Russia’s hopes of becoming a new global center […] It exposed weaknesses not only in Russia’s clearly overrated and overpromoted army but also in its economic potential. A homeowner in the village of Kushuhum, in the Zaporizhzhia region, examines his house and yard in the aftermath of Russian shelling. Photograph by Dmytro Smolienko/Ukrinform/Future Publishing via Getty Images Essentialising 'Russia' won't end the war against Ukraine. Might 'real and credible' force be the answer?Whilst Putin envisaged the invasion to be short, swift, and without much European intervention, it is clear that his strategy was more informed by the force of his predecessors' ideas than by the reality of a strong Ukrainian identity and a unified European response. Key invasions, such as those of the cultural capital Kharkiv, Kherson, the Crimea and the Zaporizhzhia nuclear plant, are shown as gruelling conflicts initiated by a worn-out and paranoid Russian army. A harrowing expedition to Antarctica, recounted by Departures senior features editor Sancton, who has reported from every continent on the planet. Plokhy, who grew up in Zaporizhzhia and began his academic career in Dnipropetrovsk (both in Ukraine), keeps his outrage about Russia’s aggression on a tight leash. There are no polemics in this book. The historian lets the facts speak.

In zijn nawoord laat Plokhy de wens wellicht wat te veel de vader van de gedachte zijn als hij schrijft: “There are clear indications that the Ukrainian nation will emerge from this war more united and certain of its identity than at any other point in its modern history. Moreover, Ukraine’s successful resistance to Russian aggression is destined to promote Russia’s own nation-building project. Russia and its elites now have little choice but to reimagine their country’s identity by parting ways not only with the imperialism of the tsarist past but also with the anachronistic model of a Russian nation consisting of Russians, Ukrainians, and Belarusians. By paying an enormous price in wealth and the blood of its citizens, Ukraine is terminating the era of Russian dominance in a good part of Eastern Europe and challenging Moscow’s claim to primacy in the rest of the Soviet space.” (294) I was working away from home, living out of a hotel room when Russia invaded Ukraine, in February of 2022… I've wanted to read Serhii Plokhy's history of Ukraine, 'The Gates of Europe', for a while now. But when I discovered that he has written a book about the current war in Ukraine, I decided to read that first. Plokhy is the foremost chronicler of early and modern Ukraine and the author of numerous books. They include The Gates of Europe, Lost Kingdom, The Man With the Poison Gun and Chernobyl, a compelling account of the 1986 nuclear disaster, which won the 2018 Baillie Gifford prize. His work is rigorous and objective, and also wonderfully readable and lucid. I am ashamed to admit, like so many westerners, that before this heinous event I wasn’t even sure where Ukraine was on a map, was ignorant of its (justifiably) acrimonious history with Russia, had thought of it merely a province of the former Soviet Union and a vassal state, and that Ukrainians all spoke Russian.Nach Gorbatschow musste sich die Sowjetunion neu ordnen, oder das, was von ihr übrig war. „Im November 1988 erklärte Estland als erste Sowjetrepublk seine Souveränität.“ 1991 stimmte die Mehrheit der Ukrainer für die Unabhängigkeit. Selbst in Russlands Herzen gab es Bestrebungen nach mehr Demokratie, bevor Jelzin 1993 sein eigenes Parlament unter Beschuss nehmen ließ. In Russland geht es nie ohne Gewalt ab. Und Moskau will nicht begreifen oder einsehen, dass niemand freiwillig auf seinem Schoß sitzt. Wen es nicht mit Waffengewalt in Schach hält, der läuft davon und das so schnell wie möglich.

I'm glad I read Serhii Plokhy's 'The Russo - Ukrainian War : The Return of History'. It is insightful and detailed and makes us think a lot. In the eyes of the Russian public and a good part of the elite the fall of the USSR as a superpower and empire was a loss for Russia, the Ukrainian elite and much of the public considered it a gain for their country. Oekraïnes toenadering tot de Europese Unie was voor Poetin ondertussen bijna net zo onverteerbaar als Navo-lidmaatschap. Het streven van Kiev naar een associatieovereenkomst met de EU stond haaks op zijn plannen voor een ‘Euraziatische unie’, waarin Oekraïne niet kon worden gemist en waarvan Rusland de leider zou moeten zijn. Poetin deinste er niet voor terug de militaire troefkaart te spelen. Op het allerlaatste moment zag president Janoekovitsj, na telefonisch overleg met Poetin, af van ondertekening van de associatieovereenkomst. Plokhy: “If Yanukovych signed the EU agreement, Putin threatened to occupy the Crimea and a good part of southeastern Ukraine, including the Donbas.” (95) Na de onverwachte wending in het standpunt van Janoekovitsj braken in Oekraïne grootschalige demonstraties uit, in januari 2014 uitmondend in een volksopstand tegen de regering. De corrupte en autocratische Janoekovitsj raakte uiteindelijk de controle over de macht kwijt en vluchtte halsoverkop naar Rusland, samen met andere pro-Russische elementen. De democratische, pro-Europese krachten in Oekraïne hadden het pleit gewonnen.Zes jaar na de inname van de Krim woedde de Covid-crisis van 2020-2021. Een van de vele onvermoede gevolgen van deze mondiale gezondheidscrisis was dat een geïsoleerde Poetin zich vastbeet in een specifieke lezing van de geschiedenis en daarmee van zijn historische missie, een gevaarlijke vorm van zingeving. “Putin reads all the time, mostly about the history of Russia,” aldus zijn woordvoerder Peskov in die tijd. “He reads memoirs, the memoirs of Russian historical state figures.” Het resultaat was een essay van zijn hand, getiteld ‘On the historical unity of Russians and Ukrainians’, dat leest als voorbode van de Russische inval van 2022. Poetin: “I said that Russians and Ukrainians were one people — a single whole. […] It is what I have said on numerous occasions and what I firmly believe.” (136) Aber selbst wenn sich die Hoffnungen der Ukraine auf unangefochtene Souveränität nicht erfüllen, hat Russland sich entlarvt. Es wird schwierig werden, die Welt davon zu überzeugen, dass man seiner Regierung/Regime trauen kann. De vraag of sprake was van een ‘intelligence failure’ of ‘error of judgment’ dringt zich niet alleen aan Russische kant op, maar ook aan Oekraïense. “Among those most surprised by the Russian all-out invasion was the Ukrainian president, Volodymyr Zelensky,” aldus Plokhy. (155) Tot op het laatste moment hoopte Zelensky dat de onderhandelingen tussen zijn chef-staf Andrii Yermak en Poetins vertrouweling Dmitry Kozak een oorlog konden afwenden. “But Kozak failed to convince Putin to accept Ukraine’s assurances not to join NATO and called Yermak that morning to demand a surrender. Yermak swore and hung up. The negotiations were over.” (156) De Oekraïense militaire top verwachtte evenmin dat Rusland Oekraïne over de gehele linie zou binnenvallen. “To the end,” erkende de Oekraïense bevelhebber van het noordelijke district, generaal Dmytro Krasylnykov, “we believed that our enemy would not intrude with large-scale aggression on every front across all lines.” (157) In het zuiden van Oekraïne richtten de voorbereidingen van de Oekraïense autoriteiten zich bovendien op een herhaling van het Krim-scenario van 2014: “The Ukrainians were preparing for a police exercise, not a military operation.” (203) Plokhy onderstreept dat een grote meerderheid van de Oekraïners hoe dan ook niet geloofde dat een oorlog op handen was, in weerwil van alle Amerikaanse waarschuwingen. De schok en de verontwaardiging waren navenant groter. His chapter contrasting Ukraine and Russia’s different trajectories is fascinating. After a semi-democratic interlude under Boris Yeltsin, Moscow reverted to autocracy. Ukraine, by contrast, managed to preserve a competitive presidential-parliamentary system. Regional differences helped. Pro-reform nationalists in the west of the country had to find compromises with Moscow-leaning communists in the east. His chapter contrasting Ukraine and Russia’s different trajectories is fascinating West and Russia—which vehemently opposed the action—demonstrating how little Russia’s views and declared

There were further errors. They included Germany’s addiction to Russian gas, and Angela Merkel’s axiom that trade might be pursued and growing repression inside Russia ignored. In London, the Conservatives accepted millions from Moscow-linked donors. Johnson made Evgeny Lebedev a peer. And Emmanuel Macron tried to play peacemaker with Putin – an impossible and naive mission. Fazit: Serhii Plokhys „Der Angriff“ zeichnet sich durch Allgemeinverständlichkeit aus, Zahlen und Fakten sind unvermeidlich, vor allem, wenn der Autor auf einzelne Militäraktionen kommt, aber er erklärt auch vieles, so, dass man den skrupellosen Angriff auch dann versteht, wenn man kein Historiker ist. The invasion flowed from Putin’s warped imperial thinking. He believed Ukraine to be a part of “historical Russia”. In summer 2021, he published an essay setting out his so-called ideas. After two decades in power, Russia’s dictator-president had become increasingly obsessed with his long-dead predecessors. Portraits of Peter I and Catherine II “made their way” into the Kremlin’s antechamber. Decolonisation looks different if you are part of the metropole (Russia) or one of the colonies (Ukraine). In the first case, nostalgia for past greatness easily inspires revanchism – seeking to aggressively recover lost territory. In the second case, the fall of empire opens up the vision for a better future. Based on decades of research and his unique insight into the region, he argues that Ukraine's defiance of Russia, and the West's demonstration of unity and strength, has presented a profound challenge to Putin's Great Power ambition, and further polarized the world along a new axis. A riveting, enlightening account, this is present-minded history at its best.

Important groundwork for history

Anders dan in Rusland wist het parlement in Oekraïne met vallen en opstaan wél een sterke positie te verwerven tegenover de uitvoerende macht. De vreedzame machtswisseling na de presidentsverkiezingen van 1994, van Leonid Kravtsjoek naar Leonid Kuchma, was een belangrijke eerste mijlpaal in de democratische ontwikkeling van de voormalige sovjetrepubliek. Voor de goede orde: Kuchma bleek als president allesbehalve een voorbeeldige democraat. Net als Jeltsin in Moskou, probeerde hij de grondwet naar zijn hand te zetten. Anders dan Jeltsin, slaagde hij daarin echter niet. Tien jaar later, in 2004, lukte het Kuchma evenmin om Viktor Janoekovitsj, de corrupte pro-Russische gouverneur van Donetsk, tot zijn opvolger te benoemen. Hoe corrupt en verdeeld Oekraïne ook was, de meeste Oekraïners eisten democratie en velen bleken bereid hiervoor hun nek uit te steken tijdens de eerste Maidan-protesten na de gemanipuleerde verkiezingen van 2004. Rusland raakte langzaam maar zeker de greep op Oekraïne steeds meer kwijt.